Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат шкулӗнчи пултаруллӑ ачасем (вӗсене хавхалантарса тӑракан педагогсем пурри пирки эпир иккӗленместпӗр) ҫинчен Чӑваш халӑх сайчӗ унччен те пӗлтернӗччӗ-ха. Кӑрлач уйӑхӗнче, сӑмахран, унти «Ҫӗнӗ хум» пресс-центр «Морошка» юмаха чӑвашлатнине хыпарланӑччӗ.
Халӗ ачасем пластилинран чӑвашла мультфильм ӳкернӗ. Сӑнарсене пластилинран ачасем хӑйсем ӑсталанӑ. Аслисем мар. Шӑпӑрлансем. 2-мӗш тата 4-мӗш классенче вӗренекенсем. Пластилинран тӗрлӗ япалана вӗсем хаваслансах тунӑ. «Йӑнӑшсене куратпӑр. Тӳрлетӗпӗр. Ытла ҫирӗп ан хаклӑр, вӗренетпӗр ҫеҫ», — тесе ҫырнӑ Ҫӗнӗ Мӑратри шкул ачисен юхӑмӗ тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринчи хӑйӗн страницинче.
Чӑваш Енре таркӑнсемпе контрактниксем йышланнӑ. Ҫакӑн пирки пӗлтернӗ паян республикӑн Правительство ҫуртӗнче иртнӗ ирхи планеркӑра Чӑваш Ен Юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Наталья Тимофеева.
Вӑл каланӑ тӑрӑх, Шупашкар тата Канаш хулисенче, ҫавӑн пекех Красноармейски, Куславкка, Вӑрнар тата Тӑвай районӗсенче кӗрхи призывпа плана тултарайман.
Ҫав вӑхӑтрах Ҫӗнӗ Шупашкар хули, Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри, Элӗк, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Комсомольски, Ҫӗмӗрле районӗсенче плана ирттерсе тултарнӑ. Вӗсене пула республикӑри плана тултарма мйа килнӗ.
Чӑваш Енре иртнӗ ҫулхи кӗрхи призыв вӑхӑтӗнче контрактниксен тата ҫар службинчен тарса ҫӳрекенсен (военкоматсенче ӗҫлекенсем килте тупайман ҫамрӑксен) шучӗ йышланнӑ.
Комсомольски районӗнче ӳсӗр арҫын ют ҫын машинипе пырса ҫапӑннӑ. Унтан вӑл транспорта лартса хӑварса инкек вырӑнӗнчен тарма хӑтланнӑ.
Пӑтӑрмах кӑрлачӑн 27-мӗшӗнче 21 сехет те 40 минут тӗлӗнче пулса иртнӗ. Вырӑнти йӗрке хуралҫисенчен Урмаел ялӗнче пурӑнакан 29 ҫулти арҫын пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, кил хушшинче ларакан машинӑна такам хускатса кайнӑ. Транспорт хуҫи унӑн алӑкне питӗрмен пулнӑ.
34 ҫулти ӳсӗр арҫынна «Нурӑс-Патӑрьел-Елчӗк» ҫул хӗррипе утса пынине асӑрханӑ. Машинӑпа пынӑ чух вӑл картана пырса ҫапӑннӑ иккен. Машинӑна унта лартса хӑварнӑ.
Арҫынна 10 талӑклӑха тытса хупнӑ. Ют машинӑна вӑрлас мар тӗллевпе хускатса кайнӑскер тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 166-мӗш статйипе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ӗнер, кӑрлачӑн 20-мӗшӗнче, Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат шкулӗнче «Совет салтакӗ» квест ирттернӗ.
«Шкулти шыравҫӑсен отрячӗ паян кӗҫӗннисене валли квест ирттерчӗ. Квест теми Аслӑ вӑрҫӑпа ҫыхӑннӑ. Ачасем совет салтакӗсем епле тумпа ҫӳренине, мӗнле хӗҫ-пӑшалпа усӑ курнине пӗлчӗҫ. Ҫавӑн пекех вӑрҫӑ ҫулӗсенче салтаксене мӗнле орден-медальпе чысланине, амансан мӗнле пулӑшу кӳнине аса илчӗҫ», — пӗлтернӗ вӗренӳ учрежденийӗ тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче.
Шкулти «Ҫӗнӗ хум» прессцентр иртнӗ уйӑхра мультфильмсене чӑвашлатма пуҫланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Ачасем «Морошка» юмаха чӑвашлатнӑ. хаҫатне кӑларать, фоторепортажсем хатӗрлет, Прессцентр тӗрлӗ видеоролик хайлать, «Култаракан арча» видеожурнала ертсе пырать, ытти енӗпе те ачасем хастар.
ҪҪХПИ инспекторӗсем ҫул ҫинче пӗр машинӑна чарнӑ: водителӗ ӳсӗр, ҫумра докуменчӗсем ҫук. Арҫын нумай шутласа тӑман – инспекторсене сӗтев, 3 пин тенкӗ, сӗннӗ, лешсем ӑна ахалех ярасса шаннӑ. Анчах ӳсӗрскер хӑйӗн валли пӑтӑрмах ҫеҫ шыраса тупнӑ.
Ҫак арҫын Комсомольски районӗнчи Хирти Мӑрат ялӗнче пурӑнать. 41 ҫултискерӗн суд сакки ҫине ларма тивнӗ. Ӑна 1,5 ҫуллӑха водитель прависӗр хӑварнӑ, 30 пин тенкӗ штраф тӳлеттермелле тунӑ.
Ку кӑна мар, арҫыннӑн инспекторсене сӗтев пама тӑнӑшӑн та явап тытма тивнӗ. Приговорпа килӗшӳллӗн, унӑн 35 пин тенкӗ штраф тӳлемелле. Ҫапла майпа пӗтӗмпе – 65 пин тенкӗ.
Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑратри шкул ачисем «Култаракан арча» шӳтлӗ кӑларӑмсем ӳкереҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Мӑратри шкул ачисен юхӑмӗ «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, маларах ачасем пилӗк кӑларӑм хатӗрленӗ. «Ачасене те, куракансене те ку ӗҫ кӑмӑла кайнӑран малалла та аталанас, тата шӳтлӗ сценкӑсем хатӗрлес шухӑш ҫухалмарӗ», — теҫҫӗ ӳркенмен хастарсем.
Хӗллехи каникулта шкул ачисем тата виҫӗ кӑларӑм ӳкернӗ. Шкулта пӗлтернӗ тӑрӑх, хальлӗхе монтаж ӗҫӗсем пыраҫҫӗ. Хӑйсен пултарулӑхӗпе кӑсӑкланакансене хастарсем ҫывӑх вӑхӑтра тепре хырӑм тытса култарма шантараҫҫӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑмсем «Патак ачи», «Чи телейлӗ ача», «Ӗмӗтленни сиенлӗ мар», «Дежурный пултӑм» ятпа кун ҫути курӗҫ.
Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат шкулӗнчи «Ҫӗнӗ хум» пресс-центр «Морошка» юмаха чӑвашлатнӑ.
Ҫӗнӗ Мӑратри шкул ачисен юхӑмӗ «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Ҫӗнӗ хум» прессцентр пушӑ вӑхӑта усӑллӑ ирттерме тӑрӑшать. Уйӑхсерен вӑл шкул хаҫатне кӑларать, фоторепортажсем хатӗрлет, маларах эпир асӑннӑ ушкӑна ертсе пырать, тӗрлӗ видеоролик хайлать, «Култаракан арча» видеожурнала ертсе пырать, район хаҫатӗнче те пичетленсех тӑрать.
Ҫамрӑк журналистсем тепӗр енлӗ ӗҫпе те аппаланса пӑхас шухӑш тытнӑ иккен. Иртнӗ уйӑхра вӗсем кружокра мультфильмсене чӑвашлатас ӗҫпе ҫине тӑнӑ. «Ку шухӑш унчченех пулнӑ, анчах ал ҫитмен», — пӗлтернӗ Ҫӗнӗ Мӑратри шкул ачисен юхӑмӗ. Ачасем чӑвашлатнӑ «Морошка» юмахра Денис Павлов репертуарӗнчи «Туссем» юрӑ янӑрать.
Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑратри шкул ушкӑнӗнче нумаях пулмасть онлайн викторина иртнӗ. Чи малтан тӗрӗс те туллин Анна Матросова хуравланӑ.
Ачасен Ҫӗнӗ Мӑрат ялӗ хӑш ӗмӗрте пулса кайнине пӗлмелле пулнӑ. Истори докуменчӗсенче ял 17-мӗш ӗмӗрӗн малтанхи ҫур ҫулӗнче пулса кайни курӑнать иккен. Ҫӗнӗ Мӑрат ялӗ чи малтанах Ямаш уесне кӗнӗ. Ҫӗнӗ Мӑратӑн Хапаскасси е Турикас урамӗ чи малтан йӗркеленнӗ. 1748-мӗш ҫулта Каҫалта православи прихочӗ йӗркеленӗ хыҫҫӑн ялти хӑш-пӗр ҫын христианство тӗнне йышӑнма пуҫланӑ. Ҫӗнӗ Мӑратра пӗрремӗш хут шкул 1913 ҫулта уҫӑлнӑ. Тукай ялӗн историйӗ виҫӗ халапра курнать. Пӗрремӗш халап тӑрӑх ку ял Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗнчи тукайсем куҫса килнипе ҫыхӑннӑ. Иккӗмӗш халап тӑрӑх вара Шупашкар тӑрӑхӗнчи чӑвашсем кунта тутарсем хыҫҫӑн ҫӗр шыраса килнӗ. Виҫҫӗмӗш халап тӑрӑх яла Тукай ятлӑ улпут пуҫласа янӑ. Ҫак тата ытти ытӑва хуравланӑ ачасем.
Мускавран Хусана хӑвӑрт ҫӳремелли автомобиль трасси Чӑваш Енри ултӑ район урлӑ иртӗ. Ҫакӑн пирки республикӑн транспорт министрӗ Александр Николаев ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев тунтикунсерен ирттерекен паянхи канашлура пӗлтернӗ.
Автоҫул тӑвас ыйтӑва иртнӗ эрнере Мускавра иртнӗ Транпспорт эрнинче хускатнӑ.
Аса илтерер: «Мускав-Хусан» автоҫулӑн малтанхи икӗ участокне («Мускав — Улатимӗр» тата «Канаш — Хусан») 2021 ҫулхи III-IV кварталсенче проектласа пӗтермелле.
Хӑвӑрт ҫӳремелли трасса Чӑваш Енре 90-а яхӑн километр тӑршшӗ пулӗ. Вӑл Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш тата Тӑвай районӗсем урлӑ иртӗ.
Паян ирхи 8 сехет тӗлӗнче Етӗрне районӗнче кӗпер ҫине кӗнӗ вырӑнта инкек пулнӑ. ШӖМ пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫамрӑк арҫын пысӑк машина кустӑрми айне пулса вилнӗ.
СуперМАЗ водителӗ, 21 ҫулти каччӑ, машинӑна юсама шутланӑ, анчах кустӑрмисене ятарлӑ хатӗрпе ҫирӗплетсе тӗкӗлемен. Ҫав вырӑнта вара ҫул кӑштах тӑвайккиллӗ, водитель ҫакна шута илмен ахӑртнех.
Каччӑ юсав тунӑ чухне пысӑк машина каялалла чакнӑ, водителе таптанӑ. Вӑл йывӑр сурансене пула ҫавӑнтах вилнӗ.
Палӑртмалла: сӗт турттаракан ҫак машина – Комсомольски районӗнчи предприятин.
+2.3 °C